Title
eng Ii. Eyesiyalo So 'mvi Zikhula (ISIG_1885-01-01_i005)
Found in Newspaper
Article Type
xho Announcement
Author of Article
eng Ely, F. Howe
SubType of Article
eng Education
Language
Newspaper Code
eng ISIG_1885-01-01
Identifier
eng ISIG_1885-01-01_i005
Word Count
eng 444
Print Page
eng ISIG_1885-01-01_p003
Page Spread
eng 3.1-3.2
Start Page of Article
eng 3
Print Column
eng 1
eng 2
Coder
eng Sipile Nqiyama
Kute ngosuku Iwo Mvulo ngomhla we 15 ku December, 1884, kwabako intlanganiso yomzi wonke wase Lovedale, (lo wabafundisi), Kuyo lentlanganiso u Mongameli (u Dr. Stewart) wenze amazwana ambalwa, abekiselele kuviwo obe lusand' ukubako, uhlobo ekubambiseke ngalo, indawo ezikolisileyo nezingakolisanga, ezobuye zicaciswe kwixesha elizayo ngu Mkangeli we Zikula ngokwake, uhlobo oqubeke ngalo umsebenzi woviwo Iwake. Utsho ke wacela u Mr. Ely ukuba ake apose amazwi kuyo lentlanganiso, amazwi okubonisa ulutsha ezona ndlela lufanele ukwenza zona ukuze kube lula ukuyamkela imfundo nemizekelo oluyifundiswayo apa. Ute ukusuka lomfo wakwa Rulumente wati:— ' Ndiza kubekisa amazwana ambalwa kuni lutsha lufundi- swayo kulomzi. Fanel' ukuba nina ningaba niti ezintliziyweni zenu—Unalungelo nina lokuba uze kusiyala ungenguye nje umhlobo wetu? Ukupendula ke nditi—Ndinelungelo lokuniyala njengomhlobo wenu, ndinibulise ngamazwi anganince- dayo niwabambile. Endaweni yesibini—nditi ndinelungelo ukuniyala, kuba kuko izinto ezikoyo pakati kwenu, ezifanele ukuba ndizitete kuni kuba ezonto imfundo ziyayitintela kunene, kuba xa zikoyo, nani bafundayo ziyanixaka ukuba ningaqubeli pambili, ize kananjalo nabanifundisayo baxakwe kwazizo ezonto. Ke ngoko mna ndinemfanelo ukunibonisa ezondawo ngobuhlobo endinabo kuni, nangomsebenzi endiquba wona pakati kwenu. ' Kuqala ke nditi kuni lento tina Mangesi siti yi discipline (ukuva umteto) ifanele ukuba ibe ngu mnqo (motto) wenu nonke ngabanye ukuba niyilulamele imiteto, oko kukuti yonke into oyiyolelwayo ngokongameleyo. Nokuba kusezi klasini, nokuba kupina yenza njengoko uyolelwayo. Ndiyibone futi lento ngokwam yokuti kutiwe i klass etile mayenze intw' etile suke abanye balibale kukuti tina sisenza etile, isuke ibe zinkani, kupikisane ofundisayo nofundayo. Lonto ke yishiyeni imbi, iyanitintela ekuhambiseleni pambili, ibatintele nabanifu- ndisayo ukuti ningavu mi ukwenza njengoko banixelelayo, nisuke nilibale yimibuzo, namanye amatywadi. ' Enye ke indawo enkulu emaniyikangele yile yokuba ixesha elitile elimiselwe izifundo ezitile liyacitakala lipele ungenzi- wanga umsebenzi walo, kuba kaloku akuviwana. Kwezaba- mhlope izikula asinto inyanyezelwayo kanye lonto. Usuke ati kwa oko ote wawapula umteto asele gxotwa. Nina ke nisa- nyanyezelwe, kuba kubonakala ukuba kuko indawo ezahlukene kuyo izimilo zabantsundu nezabamhlope,kuba ningekafiki kwi- nqelo yokutobela i discipline leyo, ngokohlobo esilindele Iona kolwakowetu uhlanga olwaqeqeshwa pantsi kwayo kwanini. ' Endaweni yesibini, yitini kwisiqibi (standard) enisukuba nikuso, nisinyamekele kunene, nide nisazi kanye nisiqonde; kuba akusizi Into ukungacokisi kwinto enisukuba nifunda yona. Kususela kwolu viwo, wonke umntu oviwe kwisiqibi esitile waza wapumelela kuso kakuhle, akasoze abuye aviwe kuso, uyakuviwa kwesingapambili kumnyaka ozayo, woti ke yena kwesi situba, abe ezilungiselela ngokucokisayo uviwo Iwelo xesha elizayo. Okwalo nyaka ndingati ndikolisiwe kanye kukuma kwemfundo koluviwo ndisand' ukuluqukumbela, nakuba ndingekabi nakunimisela amanani apumelele izi standard 'de ayekwaziwa komkulu kuqala. Eyona nto ingamandla ndiyicelele yona lentlanganiso kukubeka esi siyalo ndisibekileyo sokutobela abanongameleyo, nokupulapula umteto wabo, ukuze nabo baninyamekele.' Ibulelwe kunene inteto leyo ngabafundisi bomzi, lwaza usapo oluntsundu Iwesuka lonke Iwema ngenyawo lona ukubonisa umbulelo walo kwezi ziyalo, ate omnye walo, ' Zezetamsanqa ukuba luya kuzigcina emacwecweni entliziyo zalo zilulaule.'