Title
eng Usukil' U Sweligukwe Selequmbe Ezekene: (ISIG_1885-01-01_i008)
Found in Newspaper
Article Type
xho Editorial
SubType of Article
eng Poetry
Language
Newspaper Code
eng ISIG_1885-01-01
Identifier
eng ISIG_1885-01-01_i008
Word Count
eng 565
Print Page
eng ISIG_1885-01-01_p004
Page Spread
eng 4.2-6.1
Start Page of Article
eng 4
End Page of Article
eng 6
Print Column
eng 2
eng 1
Coder
eng Sipile Nqiyama
Hina bawo, Bedidlaba, Okwenjenje wenzani na? Faniselana iba yinja, Isidenge sesidalwa, Umniniyo sekunjalo, Imenzela umbulelo. Nengonyama eliramncwa, Abany' abantu ibaqwenga, Yena oke wayenzela Ububele, iyamvuza. Kwa nempuku, inyamazana, Ebudenge busimanga, lyakwaz' ukumbulela Lowo wake wayinceda. Okwenjenje ukuteta Usingisa mlambo mnina? Okuswela kukangaka, Unengqond' ukubulela? Okukwazi unako nje, Sel'udume wacand'izwe,— Lemihlaba, eliwonga, Uzizuze ngabani na? Ubona nje uzonile, Isitunzi sipelile. Ndi'raniswe kwa ligama Lokuba ngu 'Bedidlaba' X'umntu angu ' B'edidlaba ' Ngot' ekove ukuncedwa, Wapiliswa, wongululwa Angakwaz' ukubulela. Ke, mfondini, lento umntu Obe vele akaba mntu, Akakwazi ukumkonza Omnyuse wayintaba. Mandiyeke kendihlale, Kendipole, kendizole; Ndodideka ndakuquba, Ndilidumbu, ndobindeka.' Usukil' u SOLIGOSO, Selejonge ngentanyongo: ' Ke lenteto yomnumzana Ongu baw' u Bedidlaba, Ndiyitanda isimanga, Indivisa ukuyola; Kub' itetwa ngoliqala, Iyingwevu enamava. Ababantu bayaketa, Kuyinene inanamhla. Es'kuleni ndinonyana, Sel'egqibe nomunyaka. Isi-Grike akasazi, Si-Latini, akasazi, Si-Hebere, akasazi, Ukukumsha akakwazi, Wonke umntu onengqondo, Engotanda kwa nemfundo, Woziqonda ezindawo Azimisiley' ubawo. Kule ngxoxo ndixabene Nezwi lika Sweligukwe. Makavuswe amakwele, Ozintuli baqatshuzwe. Ababantu ba Pesheya, Ngabaze kulibulala, Basihlute nomuhlaba, Asinawo namakaya.' Puhl' umfan' u FELINENE— ' Twize! twize! mfana, twize!! Zingatetwa intw'ezinje Kulengxoxo, amafene '? Kanene ke, ke manene, Xa senjenje sihlangene, Sishiye na ozinene, Silibale ngamafene? Zonk' izinto zingaka nje, Aziko na ngalenene? Kon' ukuba inyaniso, Imi ngakutshaba Iwako, lyekwe na? ishiywe na? Igqutywe na? igqwetwe na? Ndikangele konakele; Nale ngxoxo yonakele. Ukuze sibe luhlanga— Sisamelwe kukutyalwa; Kukulinywa, kuhlwayelwa, ' Deke buvele ubuhlanga. Konakele, kunjenjenje Zezi nteto zenjenje ke, Ndingodane se ndiyinko, Zezi nteto zale ngxoxo, Ukud' at' u Bedidlaba, Intw' eyaye ingumhlaba, Inembala, nesidlubu; Yay' ibunce ngob usuku, Beno Zwe-liqelesile— Bemikomb' ibembesile, Kuvingcelw' umncedi wabo, Babezinto zifileyo; Bamyekela lomnumzana, Babaleka bamushiya; Sel' esala encinitwa, Selesala sel'ecitwa. Baqubula ozinkomo,— Sekuntuli kuti mo; Kwamigqeku, kwamatanga Walinen' u Bedidlaba. Efikile kulo mbuso, Unikiw' amalungelo,— Awomhlaba, nawemfundo, Zonk' izintw' abengenazo. Kwanalap' u Bedidlaba, Wenjenjal' ukusiyala, Obu kulu, bobakala Obu buko Bedidlaba. Wa ziledi, namanene, Kanicinge. kenondele: Ngelikete kutwa apa, Ngaba bebeteta apa, Liyenziwa kuti aba Baluhlanga olumnyama,— Imibuzw' endoyibuza, lyakuba yemubalwa. Ezimali zitumela Ababantu, ba Pesheya, Zezirolwa ngamani na? Zihlaulelwa amani na? Ndilapo nje 'zenilunge, Lemibuzo ipendulwe; Keniyeke lama gukwe, Kekungenwe kozinene. Ezizindlu zozimfundo, Nezimali zingumqolo, Zifundisa abantwana Baba bantu balufipa; Aba ntwana bafundiswa Engilane, kwe Pesheya, Babewezwe, bafundiswa, Ngamali ivele pina? Kona namhla siteta nje, Abako na nanamhla nje, Abaxaswa kwa Pesheya, Ngabantwana, bolo hlanga? Ndingatuta sendibeka, Izizatu zolu hlanga, Ati ngal' u Bedidlaba— Luyaketa isimanga, Sendop'eza okwangoku, Kendikuve okwa betu. Okwe nen' u Soligoso Andikuse nangeliso. Nkosi, mnini-wesihlalo, Nani nonke enikoyo,— Ndakufela inyaniso, Kobanjal' izwe nezolo. Kodwa pambi kokuhlala, Ndoti jwaxa abe mbalwa:— Umhlob'am u Soligoso Utshatshele ngobuyilo; Eligama limfanele. Wab' encanywe nangu yise Emncinane eyinkwenkwe, Ngokunqina amafene. Nantsw' imbangi eyabanga Ongu yise kwa no nina, Ukumzisa emfundweni, Ukususa ezontlondi. Kwakutetwa nangantoni,— Hay' into engenantloni— 'Mina lo ndi sistyudeni, Onants' aba kum abani.' Yintw' ehlala ikangele Ngentsimb' ap'izityeketye; Sel'itsho ngalo tasana Ite mpu ngu nodyuwana. Nimbona nje, eteta nje, Sel'edala lamampunge, Ufuziwe ngulo nyana, Elohunge le mpatshanga. Yintw' ebamba izigxeka Ezondawo zokufunda, 'Hanj' ikatywa, hanj' igxotwa, Kub'uyis' akamyalanga. Umonile yena kanye, Ngokusuke amuraule; Ngemfundwana encinane, Wonakele ugqibele. Ezigxeka ezindawo Zonke ezifundisayo; Yen' uyis' u Soligoso Uyakolwa zezo zenzo. Endaweni yokumyala Uyambonga emkutaza; Wancamisa ngakumbi ke Ukupatsha esangene. Ukutsho ke ntlanganiso, Ezizatu zalenteto Yomzalwan' u Soligoso Azinayo inyaniso. Makavele az' agxeke, Ot' umntwana emusile Emfundweni iminyaka, Wanyinatwa, wagqityelwa, Wafunyanwa nangu MOYA Wezo nceba zo SOMANDLA, 'Ze wapuma ezizonda Nabazali sebelila. Cokisani kule ngxoxo, Masicane inyaniso; Kuncedek' abakowetu, Boluhlanga oluntsundu. Ukudlulwa ngamaramncwa,— Izidenge zezidalwa,— Singa bantu sinengqondo, Kulihlazo, kulidano. Kona gxebe umbulelo Siwuswele ngolu hlobo. Asifundi na kwi mpuku Nengonyama,—zinge bantu ? Ukubeda amadlaba Akunafa kwakudala; Kuli lishwa seli lonke, Kuku kufa kufunjiwe. Nditsho ngok'ukuti, 'Twize!' Kauhlal' uk' ucinge; Ungafumane utete, Ungalahlekis' abanye.'