IsiXhosa Intellectual Traditions (IsiXIT) Digital Archive

Team elikulu! Siteta ngesaziso esifakwe ngu Mr. G. E. Cook wase kay' apa abayakusifumana abafundi betu kwibala lezaziso kwelipepa. U-Mr. Cook ubikela umz' ontsundu amayeza ezifo eziwuxalisa kunene, ekufuneka indlu nganye inawo. Amaxabiso alamayeza ayaxelwa, epantsi kunene. Kwanendlela anokufunyanwa ngayo nangokude iyaxelwa—ukuba umntu makasuke aye nepepa eli linesaziso kumlungu wevenkile ekufupi naye womfumanisela. Ipepa malingalityalwa. Siyetemba ukuba akuko mntu uyakuhlala ngapandle kwawo lamayeza alunge kunene. Uhlobo adliwa ngalo lamayeza luyaxelwa ngenteto ye Sixosa. *** Lencwadi yenye yenewadi eziti zindinike amandla netemba kulomsebenzi mkulu indipatise wona Inkosi wokupata lemvaba idumileyo yomz' ontsundu wakowetu. Iti indodana (endingayaziyo pofu ngobuso) yase Bayi:— NKOSI ETANDEKAYO,—Ipepa lako le ' Mvo Zabantsundu ' lindikolisa kakulu kangangokuba ndiliqinisele kum ngalo lonke ixesha elisaseleyo lonyaka. Yamnkela ngezitampo isheleni ezisibozo ze quarter ezintatu ukusa ku 31 December 1885. Ndisisicaka sako M. F. Port Elizabeth, 4 May 1885. Ukuba bonke abanga lomsebenzi ungema—Imvo Zabantsundu zimane ukubengezwa bebeya kuxela lendodana, azinakuteteka into ebesingaba nokuzenzala abantu bakowetu. Umtandazo wamke kusasa, emini nasebusuku ngulo wokuba akwaba o M. F. bebengatiwa multiply by (oko kukuti bandiswe nge) 10,000 times (ngamaxesha a) 10,0001 Ndiva futi ukuba ikaba nomzi wakowetu unga ndingasikeleleka. Manditi kubo bonke abaya kuyifunda lemigca nabaya kuyiva ifundwa: ulangazelelo lokuba ndipumelele ne Mvo ezi olungabonakaliswe ngamali itunyelwayolufana nomzimba lo xa ungekangeniswa umpefumlo. Kunjanike? *** Ndicelwa ukuba ndingenise lengoma ngo Rev. E. D. Hepburn okububa kwabikwa kwelipepa ekuqaleni kwenyanga edlulileyo. Xa ndicinga izinto ezinkulu ezimiyo azenzele umzi wakowetu andimangaliswa ukuba abamaziyo bagqabukele ekuculeni. Yiyo le ingoma : U HEBENI. Hlaban' umkosi e-Sikotilani Nguw' umz' onyana sibaqondayo Bakufika kweli letu. Ba.va.venza yonke inkatalelo nenyameko Kuhlanga ababeze kulo. Lomfo uflleyo ka Hebeni Ibiyindun' enkulu esuk' inyantsule, Noko sezibinz' izikali zase Mlungwini Id' ingati ayiva nto kanti iyeva, Into emagxa makulu Itwele uhlanga oluntsundu Pakati kweduduma lezikali zokugxeka. Hamba nto ka Hebeni Umsebenzi uwugqibile, Owautnnyelwe ukuba uze kuwenza Amadabi akukonto uwalwile. Hamba ude uye kupumla Kwi botwe lapezulu. Ngamana saza sahlangana Sabulisana kwelo lapezulu. *** U-Mr. F. Dyer, M.L.A.. usuka apa ngonaso ukusinga e-Palamente. Ubeke wacelwa ngumhlambi ontsundu omelene no Qoboqobo ukuba ahlangane nawo pambi kokuba ahambe kodwa libe lifutshane ixesha lokulungiselela wemnkake intlanganiso leyo ingabangako. Undicela ukuba sendibikela abebenezinto abebenga bangaziteta ukuba bazitumele ngencwadi e-Kapa, woziqwalasela. Ndiya temba ukuba abahlobo bayakwenjenjalo. Bendingazi ngapambili ukuba Umhle- kazi u-Maikelaikumnkani yamaMpondo hleliwenye uyawatabata amanz' amlilo ase mlungwini. Oku sendikuva kwakuxe- Iwa ukuba ubuye wapila kukufa obeku- mhlile, kusitiwa uvakele esiti akasokuba sasela tywala. Ngamana kwaba njalo. Kodwa lomngxuma ubutwala ufana na- lowa u-Dafeti wakudala weyela kuwo wodongwe, ekwabonakala ukuba waba- kuzama ukunyuka ngamacala awo lusu- ke udongwe luqepuke—ek' oko ukubu- yela kwase zantsi. Umculi omkulu uti kwada kwavela tile ngapezulu wampose- la intambo ukuze ade apume. Ikaba eli- ngekangeni etywaleni malazi ukuba aku- yi bani abuye kubo. *** Xa ndisateta nge nkosi u-Mqikela ndi- kumbula ntwana indihlekisayo ngaye. Abo bake bafunde ngento zelasema Mpo- ndweni bangalikumbula igama lenene ela- lingumfundisi wase Tshatshi kwelo ela- tabata indawo yokuba ngamehlo ka Ru- lumeni apo ema Mpondweni. Nditeta u-Rev. J. Oxley Oxland. Ke elinene li- hamba futi kangaka Komkulu ngango- kuba laziwa nangubani apo ema Mpo¬ndweni. Apo intsini ingena kona kuse- kubeni ete ama Mpondo akuva igama lake lokuba ngu Mr. Oxland aselesiti wona ngu Msila-osilanda 1 Intonike ungafika no Mqikela eteta ngo Msil'-osi- landa. Kaucinge mfundi ngomsila nawo ubukali njengesilanda, kendibone ukuba akusokuhlekana. Utuli lusemboxo Iwento zakowetu zase Sigidimini Samaxosa ukulalisa emva kwe- siqu sam, nasemva kwelipepa le Mvo. Ngazwinye, Imvo kwi Sigidimi zifana ne- qiya ebomvu xa ipakanyiswe pambi kwe nkunzi yenkomo. Manditi kodwa kuba- nati be Sigidimi ndinento enintshi yomse- benzi andinaxesha lokuba ndibe ndisenza imfazwe nabo. Enye into ubom bufu- tshane akufuneki ukuba ndibupelelisele kwimpambano nakupefumla izisongelo ngakubamelwana. Xa ke ndingaziniki mzimba udiniweyo ngenteto zabo aku- ngakuba ndenziwa liratshi mhlaumbi ndi- nga bangake bazidinise. Hayi. Akuko xesha nesituba sempambano. Mkulu umsebenzi opambi Awe Mvo Awane Sigi- dimi.