Title
eng E Palamente. (IMVO_1885-07-15_i018)
Found in Newspaper
SubType of Article
eng Politics
Language
Newspaper Code
eng IMVO_1885-07-15
Identifier
eng IMVO_1885-07-15_i018
Word Count
eng 505
Print Page
eng IMVO_1885-07-15_p002
Page Spread
eng 2.3
Start Page of Article
eng 2
Print Column
eng 3
Coder
eng Siphenkosi Hlangu
Kwinto eninzi yengxoxo ezikoyo e Palamente ezingateni kodwa namawetu sitabata ezindawo ezinento nati:— U MR. JOUBERT (ilungu lase Burghersdorp) unike ngolwesiBini Iwe Cawa edluleyo isaziso sokuba yonke imitandazo eyenziwe kwi Palamente ngamafama na Mangesi use Batenjini ngesituba senyanga ezinta- ndatu ezidlulileyo, kwanamanye amapepa omicimbi yelo abekwe pambi kwebandla; kananjako incwadi eke zako pakati komantyi wase Xalanga (u Mr. Levey) no Rulumeni mayelana nesikalazo sokuba u Mr. Newman Marks wayepitizelisa abantsundu e Gala. U MR. ROSE-INNES unike isaziso sokubuza ku Mr. De Wet, Umpatiswa Micimbi Yabantsundu, ukuba u Rulumeni selenze ntonina mayelana nokuzalisa ngabantu imokolo ezi 1,500 kudonga Iwekohlo Iwe Tsomo, ezagcinelwa ukuba ngumhlaba wokulima yi Komityi; ukuba akakenzi luto ngawo u Rulumeni, yintonina acinga ukuyenza kuwo, uyakunikelwa ninina kubanina ? U MR. DYER unike isaziso sokundulula lengxoxo: Ngenxa yalendlala ikoyo—ebanga ubusela nembandezelo—pakati kwabantsundu base Maxoseni, kuyafuneka ukuba u Rulumeni abehle atabate amanyatelo okunceda abantu, nokuvula indawo zokusebenza evulela abo bawufunayo umsebenzi. ABANTSUNDU BASE TELLE. U MR. SAUER ute akaboni mfuneko yo- kuba kumiselwe umongameli wabantsundu e Telle Drift (e Gqili) aze abatalwe nge £150 ngonyaka. Bekungalungayo exesheni ukuba indlu ye Mantyi yaee Herschel ifu- duselwe kwindawo esesazulwini kweso sitili. Enye indawo ayicasileyo yeyokuba kumise- lwe amadindala amabini ayakuhlaulwa nge £45 lilinye kuhlutwe izibonda umvuzo wazo, eziwuquba kakuhle njengamadindala lawo umsebenzi wazo. U MR. DE WET ute lendawo ibekwe pambi kwebandla ngenxa yesicelo esikulu se mantyi yase Herschel, esisicelo sayoke sifanele ukuba sikangelwe. U MR. AYLIFF ute umongameli uyafuneka e Telle, apo kuko iqela laba Tembu, nangenxa yokuba ikude kakulu ku mantyi ngokuba yahlulwe zintaba kuye. U MR. SAUER ute imantyi leyo isengumfiki, inokwazana okuncinane ngalondawo, akali ndawo yamali leyo ipambi kwabo, kodwa usati ayifuneki nganto. Imali leyo ivunyelwe. ABANTSUNDU BASE XONXA. Ngolwesi-Bini, July 7, kubeko lengxoxo:— U MR. DU PLESSIS ute makuvunyelwa- ne ngendawo yokuba abantsundu base Xonxa (Glen Grey) bafuduswe basiwe kwindawo ezingemiweyo ku Qumbu, nokuba kukuyipina enye indawe efanelekileyo. Ute ukuyixasa lenteto: uyibeka pambi kwebandla kuba ababantu bayinkatazo apo e Xonxa. Beba ubusuku nemini; amafama awakufumani uko- nwaba ngenxa yabo. Ngomnyaka we 1870 waka umcimbi wokufudusa ababantu wanikelwa kumadoda atile. Kwagqitywa oko ukuba umhlaba lowo ucandwe, afuduswe Amaxosa lawo, kume abamhlope. Abantsu- ndu nabamhlope nololiwe bashiyelwa imokolo ezi 89,538. Zaza ezi 248,460 azabi namntu uzisebenzisayo, angatike u Rulumeni enze ukutanda kwake ngazo. Kude kibe namhlanje akakenzi nto ke ngezimokolo. Ucebisake ukuba bafuduselwe apo abamnyama ziti ezindawo bazimiyo ngoku zabelwe abamhlope. Lonto iyakungenisela u Rulumeni into eninzi yemali, U MR. DE WET ute kuyakunqaba ukuli- hambisa elicebo; kwelokuba bafuduselwe e Qumbu elo se limiwe ngokuzeleyo. Ufumene kwimantyi yase Xonxa nkuba abantu baku 11,500 amadoda avileyo odwa; u Qumbu ke angeze abanela. U Mr. De Wet ungene kwibali lababantu base Xonxa. Ute ngoku badlule ku 50,000 abantu kweso sitili. Akuko mhlaba waneleyo nakuyipina indawo pesheya kwe Nciba abangasiwa kuvo. Apo into ikona isekubeni kuyakulungana ukuba inxenye yababantu bayifudusele pesheya kwe Nciba, ukuba kunjalo bangayisa pina. usati yena kunokwenzeka ukuyifudusa inxe- nye, ize eseleyo ibutelwe ndawonye yenziwe ilali, uti umhlaba oseleyo utengiswe. Ukubanyanzela ukuba bafuduke kungadala ingozi. Ukuba ilungu elibekekileyo liyakuwushiyela ezandleni zika Rulumeni lomcimbi bangawukangela. U MR. INNES ute mayibekelwe olunye usuku ingxoxo leyo. Kuvunyelwene.