Title
eng Umvumo Omkulu Obuse Lovedale Institution. (ISIG_1885-11-02_i006)
Found in Newspaper
Article Type
xho Article
Author of Article
eng Umboneli
Language
Locations Mentioned
eng Lovedale, Alice
Date
23 October 1885
Newspaper Code
eng ISIG_1885-11-02
Identifier
eng ISIG_1885-11-02_i006
Word Count
eng 496
Print Page
eng ISIG_1885-11-02_p006
Page Spread
eng 6.1
Start Page of Article
eng 6
Print Column
eng 1
Coder
eng Siphenkosi Hlangu
Nge 23rd October, 1885.) Zininzi izinto ezixasa ukonwaba nokucwayita komntu emhlabeni apa, kwanjengokuba zikwaninzi ezipembelela intsizi zake; ke ngoko lento ingumntu yonke, nokuba yeyalipina ibala, ikubupina ubume, yahlala ifuna izinto zokuyonwabisa nangani ipakati kwezi ngxingongo. Ukutsho ke ndingxamele ukubalisa ngokufutshane nge- mvumo enkulu ebise Lovedale Institution nge 23rd October, 1885. Kute ngokuhlwa ndakut'ukutu kungena—'Yinile!' namhla i Large Hall izele twahla, akuko nendawo. Ndati ndakuhlala pantsi ndakuposa amehlo endlwini apo—Yinile! Kwindwendwe kuko no Rev. Dr. no Mrs. Soga; u Rev. Mr. no Mrs. no Miss Birt; kuko no Rev. W. Rubusana no Rev. Mr. Hanesworth ; ndingasateti ngamakaya wona, namanene namanenekazi ase Alice. Laye ikaba nomtinjana oza kuvuma sell ungcwale ngento entle kunene, kwandawonye nentsatshana ezincinane ezenza into eyama- ngalisayo ubuhle bayo. Umsebenzi uqalwe ngo half past seven. Kwavunywa ingoma emnandi kunene ebete sabeka- beka, safunana ngeliti, kungaba kuyakuba yintonina betu ukuba kuyakuquba ngoluhlobo. Kute kona kwakusuka i Choir yabantwana abancinane, bakutsho ngamazwana anenceba, epuma kubantu abantli- ziyo zinyulu bebonakala ukuba zingelosana ezingekabi nasono ngapandle kwese mvelo, kwabeta intliziyo zabadula zacanda isibakabaka zafuna ukuxantapala zinxungupale kwafun'ukuti yenze usizi kanye lemvumo. Esukile amaqela ngamaqela, evuma ingoma zawo, kube nzima ukuxela ukuba lilipina iqela nakwabavuma ngabanye, nabavuma ngamaqela ukuti lelitile elivume kamnandi kunelitile. Into ebe ngummangaliso ngamazwi ukucikizeka entombi nododana olufundiswa ngumfo ka Bokwe, ndati pofu ndandincoma kolwa nyakenye uvumo, hayi namhla undiqwele mpela umfo lowo. Kona ekuvumiseni apa uligcisa kwakanye, akuko gukwe lanto, mncameleni. Kwati kona kwakusuka umnumzana ongu Mr. Richards obepete ifidyoli, wancamisa yonke into eyayiko ngobugcisa bake ekuyibeteni kwake. Yinto ekwati noko aseleyekile, yaye indlu yonke ikukona imqwabela izandla ukuba ake apinde kwakona; wada wake wapinda ukuze bangati baxolile. lnye into engaxelwayo ndim, nangumntu wonke owaye- ko, nabake baye kuzivela ngokwabo kwezindawo zifundisa usapo, linye leli liti: | Pambili nto zakowetu akuko kumbi nezinye intlanga zenjenje ukupuma kwazo ebuheyidenini nasebunyameni.' Ndati mhla ndeva i choir yase Heald Town, yatsho ndeva intliziyo ibuhlungu ndakuva ukuvuma kosapo lwakowetu oluntsundu, lupetwe lufundisana kwalodwa okokuvuma kulusizi'kangaka, kuzolile, kunosizi pakati. Upele lomvu- mo wanamhlanje unge awungepeli, koko izinto zonke zinamaxesha azo, kodwa into ebonakeleyo kumntu wonke owayeko nongumhlobo wabantsundu nongenguye, nongu- mhlobo wemfundiso yabo nongenguye, kodwa yona inye into abapume kwelo botwe bevumelene ngayo emixelweni yabo yile,—' Abafundisi bayasebenza kebetu, noko ngati kumnyana nje,'—alincedi nto ikwele, nokugxeka, nokudela kuba yona inyaniso imi njengoko injalo. Qinani makowe- tu ekufundiseni abantwana, intle into eyenziwayo e Dike- ni nase Heald Town, nezinye indawo ezinjalo. Kanjalo musani ukutyafiswa yimpato enzima, nezi nzima zisiwe- leyo. Fundisani abantwana benu nicite iminqinana yoku- gqibela eninayo nifundise bona, nibanike lonke ilifa labo niseko nje. kuba kungeko limbi niya kuba shiya nalo pandle kwemfundo. Hambelani pambili lusapo oluntsundu kuzo zonke izinto ezilungileyo, nani bavumisayo, nani bamele uhlanga kwinto olufolozwa ngazo olungenazo. Qinisani bafundisi, musani ukutota, musani ukubuya ngomva nakuva ukungcikivwa kolu hlanga senindzipo zimdaka kukulupanda. Kuza kunilungela, musani ukutyafa noko singabautu abankoliso ise ngabaheyideni. lntlonze seninayo enje nge ziswenye zediliya ezazitwelwe zintlola zakwa Sirayeli. Ezi remente, nolu lutsha lufundisiweyo ziziswenye ezo eninokutyata zona, ukubonisa kwezo Palamente zakoweuu, ukuba zingaba zisatandabuza ngati bantsundu noko sizi ncekevu. UMBONELI.