275_SKCPN

Aukas

Aukas

S 1918 AC/CB

Toponymica Hottentotica: A1 (A-G)

18.125

-19.375

12.5 km radius

ǀAoxas,

eng Hartmann 1904 map 'Aukas'. Sprigade Misel 1904 Kriegsk 'Aukas', Source on S 1918 AC. PNK 1969 'Mountain Aukas, Dist. Grootfontein, to the east of town, name of vanadium mine. Three possibilities: (a) Nama: Can be free of Laoxas (a neck over a mountain or between two ridges); (b) Nama: ǀ Aoxab (a mountain with many snakes); (c) In Damara and Nama, the word augas 'bloodry' or 'bloody' ... 'in an appendix' The Postmaster, Grootfontein, has n.a.v. Information obtained by Horn, informed: 'The layout of blood water or mountain of blood is linked to a story I heard at different natives. Berg Aukas earlier belonged to a hererovy. Apparently she was influential and had her own doctrine. In a fierce battle with other native tribes, much blood flowed, so Seifs hit the strong spring water red '.'

afr Hartmann 1904 kaart 'Aukas'. Sprigade-Moisel 1904 Kriegsk 'Aukas', bron op S 1918 AC. PNK 1969 'Berg Aukas, dist. Grootfontein, ten ooste van dorp, naam van Vanadiummyn. Drie moontlikhede: (a) Nama: kan afgelêi wees van lAoxas (’n nek oor ’n berg of tussen twee rante); (b) Nama: ǀAoxab (’n berg met baie slange); (c) in Damara en Nama beteken die woord Augas ‘bloedryk’ of‘bloederig’...' In ’n Bylae 'Die Posmeester, Grootfontein, het n.a.v. in- ligting deur horn ingewin, meegedeel: ‘Die uitleg van Bloedwater of Berg van Bloed word gekoppel aan ’n storie wat ek by verskillende inboorlinge gehoor het. Berg Aukas het vroeër aan ’n Hererovrou behoort. Skynbaar was sy invloedryk en het haar eie leer gehad. In ’n woeste geveg met ander inboorlingstamme het daar baie bloed gevloei, sodat seifs die sterk fonteinwater rooi gekleurd geraak het’.'

eng Bitter water hole or brackish water hole

afr Bitterwatergat of Brakwatergat

eng The farm Aukas No. 775 (SWA Boer 1973) lies right north of Grootfontein on the road to Abenab. Earlier there was a source, and on the road, also a tension in Hartmann 1904's time. The mountain leads to the east of the town. On grade square S 1918 CB is another source. If for the sources, the farm and the mountain the same statement, then as Nama ǀ Au-B = blood. The ka- or as nama -xa- = very, rich in, or is a distraction ǀ Auxa- = bloody. However, Hartmann writes it without Schnalz, then 'bitter water hole' or 'brackish water hole'. We can't make the choice.

afr Die plaas Aukas nr 775 (SWA-Boer 1973) le reg noord van Grootfontein aan die pad na Abenab. vroeër was daar ’n bron gewees, en wel aan die pad, ook ’n uitspanning in Hartmann 1904 se tyd. Die berg le ten ooste van die dorp. Op graadvierkant S 1918 CB is nog ’n bron. Indien vir die bronne, die plaas en die berg dieselfde verklaring geld, dan soos Nama ǀau-b = bloed. Die ka- is of soos Nama -xa- = baie, ryk aan, of is ’n afleiding ǀauxa- = bloederig. Hartmann skryf dit egter sonder schnalz, dan wel 'Bitterwatergat' of 'Brakwatergat'. Ons kan die keuse nie maak nie.

240